VATANA KAVUŞAMAYAN SULTANLAR (20.6.2023) Gazete Yazıyor

Önceki yazımda 1924 Mart’ında vatandan çıkarılarak sürgüne gönderilen Osmanoğulları ailesinden 155 kişi içinde 42’sinin sultan denilen padişah veya şehzade kızları olduğunu ifade etmiştim. Bunlardan ikisi Sultan Abdülmecid’in, ikisi Sultan Abdülaziz’in, üçü Sultan V. Murad’ın, altısı Sultan II. Abdülhamid’in, ikisi Sultan Vahîdeddin’in kızları, geri kalan 27’si şehzade kızı idiler. Tamamı İstanbul’da doğmuşlardı.

16 Haziran 1952 tarih ve 5958 sayılı Kanun ile şehzadeler dışındaki Hanedan mensuplarına vatana giriş izni verilmişti ancak aradan geçen 28 yılın ardından bu sultanlardan 18 tanesi yad ellerde vatan hasreti içinde vefat etmişti.

NEREDE ÖLDÜLER, NEREYE GÖMÜLDÜLER

Gelin, ömürleri vatana dönüş iznini görmeye vefa etmeyen, Osman Gazi’nin, Fatih’in, Yavuz’un ve Kanûnî’nin kanını taşıyan bu bahtsız hanımların akıbetlerine kısaca bir göz atalım:

1. Seniha Sultan (1852-1931) Sultan Abdülmecid’in kızıdır. Sürgüne giderken 72 yaşını geçmişti ve Hanedan’ın en yaşlı üyesiydi. Nice’te vefat etti. Cenazesi Şam’a götürülerek Sultan Selim Camii haziresine defnedildi.

2. Mediha Sultan (1856-1928) Sultan Abdülmecid’in kızıdır. Fransa’nın Menton şehrinde vefat etti. Nice’te defnedildi.

3. Fatma Saliha Sultan (1862-1941) Sultan Abdülaziz’in kızıdır. Kahire’de vefat etti. Orada Hıdiv Tevfik Paşa Türbesi’ne defnedildi.

4. Nazime Sultan (1866-1947) Sultan Abdülaziz’in kızıdır. Beyrut’un Cünye kasabasında vefat etti. Kabri Şam’daki Sultan Selim Camii haziresindedir.

5. Hadice Sultan (1870-1938) Sultan V. Murad’ın kızıdır. Beyrut’ta vefat etti. Kabri Şam’daki Sultan Selim Camii haziresindedir.

6. Zekiye Sultan (1872-1950) Sultan II. Abdülhamid’in kızıdır. Fransa’nın İspanya sınırına yakın Pau kasabasında bir otel odasında vefat etti. İstanbullu bir Ermeni olan otel sahibi, sultan ve eşi Plevne kahramanı Gazi Osman Paşa’nın oğlu Ali Nureddin Paşa’dan, vefatlarına kadar ücret almadı. Paşa da sultandan 2 yıl sonra 85 yaşında vefat etti. Her ikisinin de Pau’daki kabir yeri belli değildir.

7. Fehime Sultan (1875-1929) Sultan V. Murad’ın kızıdır. Nice’te vefat etti. Cenazesi Şam’a götürülerek Sultan Selim Camii haziresine defnedildi.

8. Fatma Naime Sultan (1876-1945) Sultan II. Abdülhamid’in kızıdır. Tiran’da vefat etti. Orada defnedildi.

9. Fatma Sultan (1879-1932) Sultan V. Murad’ın kızıdır. Sofya’da vefat etti. Kabri Sofya’da Orlandovtsi Merkez Mezarlığı'ndadır.

10. Münire Sultan (1880-1939) Sultan Abdülmecid’in tahta geçmeyen oğullarından Ahmed Kemaleddin Efendi’nin kızıdır. Nice’te vefat etti. Orada defnedildi.

11. Behiye Sultan (1881-1948) Sultan V. Murad’ın oğlu Mehmed Salahaddin Efendi’nin kızıdır. Kahire’de vefat etti. Orada Abdülhalim Paşa Türbesi’ne defnedildi.

12. Refia Sultan (1891-1938) Sultan II. Abdülhamid’in kızıdır. Beyrut’ta vefat etti. Cenazesi Şam’a götürülerek Sultan Selim Camii haziresine defnedildi.

13. Arife Kadriye Sultan (1895-1933) Sultan Abdülmecid’in torunu İbrahim Tevfik Efendi’nin kızıdır. Nice’te vefat etti. Orada defnedildi.

14. Behiye Sultan (1900-1950) Sultan Reşad’ın oğlu Mehmed Ziyaeddin Efendi’nin kızıdır. İskenderiye’de vefat etti. Kahire’de Hıdiv Tevfik Paşa Türbesi’ne defnedildi.

15. Rukiye Sultan (1906-1927) Sultan Reşad’ın oğlu Mehmed Ziyaeddin Efendi’nin kızıdır. Budapeşte’de vefat ederek oradaki Gül Baba Türbesi haziresine defnedildi.

16. Hayriye Sultan (1908-1943) Sultan Reşad’ın oğlu Mehmed Ziyaeddin Efendi’nin kızıdır. Beyrut’ta vefat etti. Kahire’de Abbasiye Kabristanı’na defnedildi. 1950’de Hıdiv Tevfik Paşa Türbesi’ne nakledildi.

17. Ayşe Masume Fethiye Sultan (1916-1944) Sultan Abdülmecid’in torunu İbrahim Tevfik Efendi’nin kızıdır. Kahire’de vefat etti. Orada defnedildi. 

18. Bidar Sultan (1924-1924) Sultan II. Abdülhamid’in oğlu Mehmed Abdülkadir Efendi’nin kızıdır. 2 aylıkken vatandan çıktı. 5 ay sonra Budapeşte’de vefat etti. Orada Gül Baba Türbesi haziresine defnedildi.

Bu makale, 20 Haziran 2023 tarihli Gazete Yazıyor'da yayınlanmıştır.

https://www.gazeteyaziyor.com.tr/vatana-kavusamayan-sultanlar