SULTAN ORHAN GAZİ (8.7.2003 Türkiye)
Osmanlı padişahlarının ikincisidir. Sultan Osman Gazi’nin oğlu olup dedesi Ertuğrul Gazi’nin vefat ettiği 1281 yılında Söğüt’te doğdu. İyi bir eğitim ve öğretim gösterilerek büyütüldü. Babasının 1326’da ölümü üzerine, 45 yaşında devletin başına geçti.
Bir cihan devleti doğuyor...
Gençliğinden itibaren Bizans tekfurlarıyla yapılan savaşlara katıldı. Son olarak babasının görevlendirmesi üzerine Bursa’yı fethetti. Fetihten sonra vefat eden babasının naaşını Söğüt’ten Bursa’ya nakletti ve burayı devlet merkezi yaptı. Fetih faaliyetlerine hız verdi. 1330’da İznik’i aldı. Şehrin en büyük kilisesini camiye çevirerek burada Cuma namazı kıldı. Müteakip yıllarda Mudurnu, Göynük, Gemlik, Kirmastı ve İzmit fethedildi. Bundan sonra Rumeli’ye geçildi. Oğlu Süleyman Paşa, Bolayır’dan Tekirdağa kadar olan bölgeyi ele geçirdi. Diğer taraftan Anadolu beyliklerinden Balıkesir, Bergama, Edremit ve Ankara alındı. 1360 yılına gelindiğinde, devletin toprakları 16 binden, iki kıt’a ve üç deniz üzerinde 95 bin kilometre kareye çıkmış yani 34 yılda 6 kat büyümüştü.
Baba nasihati…
Trakya’daki fetihlere kardeşi Murad Bey’le devam eden Süleyman Paşa, 1359’da attan düşerek 43 yaşında vefat etti. Oğlunun ölümüne çok üzülen Orhan Gazi rahatsızlandı. Veliahtlığa getirdiği Murad Bey’e şu nasihatlerde bulundu:
“Oğul, saltanatına mağrur olma. Unutma ki, dünya, Hazret-i Süleyman’a kalmamıştır. Cennetmekân babam Osman Gazi Han, bir avuç toprağı beylik yaptı. Biz Allah’ın izniyle beyliği sultanlığa çevirdik. Sen daha da büyüğünü yapacaksın. Osmanlıya iki kıt’a üstünde hükmetmek yetmez. Selçuklunun varisi biz olduğumuz gibi Roma’nın varisi de biziz. Oğul, Kur’an-ı Kerim’in hükmünden ayrılma. Adaletle hükmet. Zalimleri cezalandırmakta tereddüt gösterme. En kötü adalet, geç tecelli eden adalettir. Oğul, biz yolun sonuna geldik, sen daha başındasın. Cenab-ı Mevlâ saltanatını mübarek kılsın.”
Bursa, Tophane’deki türbesinde…
1360’da Bursa’da vefat eden Orhan Gazi’nin kabri Bursa’nın Tophane semtindedir. İlk yapı 1855 depreminde yıkılmış olup bugünkü kare plânlı, kubbeli türbeyi Sultan Abdülaziz yaptırmıştır. Türbede, Orhan Gazi’nin sandukasının dışında 20 sanduka daha vardır.
Bu yazı, 8 Temmuz 2003 tarihli Türkiye Gazetesi’nde, İbrahim Pakkan adıyla yayınlanmıştır.