HANEDAN FACEBOOK’TA

Uzun yıllardır Osmanlı hanedanı üzerine araştırmalar yapan İbrahim Pazan, iki ay önce vefat eden son saraylı şehzade Osman Ertuğrul Efendi’nin hayatını kitaplaştırdı. 100’den fazla hanedan mensubunu da internet paylaşım sitesi facebook’ta bir araya getiren Pazan, Osmanlıyla ilgili her türlü gelişmeden günü gününe haberdar oluyor.

100’den fazla Osmanlı hanedanı mensubu İbrahim Pazan’ın kurduğu grupta haberleşiyor.

> Fatih Selek İSTANBUL

İhlas Haber Ajansı (İHA) Genel Müdür Yardımcısı İbrahim Pazan, çok yönlü bir insan. Mühendis kökenli, ama aynı zamanda tarihçi. Kendisi için ülkemizde Osmanlı hanedanını en iyi bilen kişi desek mübalağa etmiş olmayız.

İbrahim Pazan, tanışma fırsatı bulduğu sarayda doğan son şehzade Ertuğrul Osman Efendi’nin hayatını kitaplaştırdı. BKY’den çıkan “Son Saraylı” isimli kitabında Pazan, belgeler eşliğinde şehzadenin şeceresini ve sürgünden sonra yaşadıklarını gözler önüne seriyor. Biz de konu üzerine kendisiyle sohbet ettik.

Mülakat sırasında ilginç bir detayla karşılaştık. İbrahim Pazan, dünyanın dört bir yanında yaşayan hanedan mensuplarını internet paylaşım sitesi facebook’ta bir araya getirmiş. Yahoo’da da OSMANLILAR adıyla bir grup oluşturan Pazan, Osmanlıyla ilgili dünyanın neresinde bir haber ve gelişme varsa anında haberdar oluyor.

TAKDİM ZEYNEP OSMAN’DAN

Osman Ertuğrul Efendi ile nasıl tanıştınız?  

Onlar bizim için birer ecdat yadigârı. Birçok kimse onların şu anki yaşantılarını, bir Osmanlı padişahı ve halife torununa yakıştırmayarak beğenmeyebilir. Çoğunun Türkçe dahi bilmemelerini tenkit edebilir. Ama biz onlara Osman Gazi’nin, Fatih Sultan Mehmed’in, Sultan İkinci Abdülhamid Han’ın torunu olarak bakıyoruz. Dolayısıyla hanedan reisi olması hasebiyle Osman Ertuğrul Efendi’yle görüşmeyi çok arzu ediyorduk. Türkiye’ye geldikten sonra 2004 yılında kendisini ziyaret ettik. Zaten sıhhatlerinin elverdiği dönemlerde senede bir defa geliyorlardı. Karşılıklı mektuplaştık. Yine görüşmeyi planlarken vefat etti.

Kitabın takdimi, Şehzadenin eşi Zeynep Osman’a ait. 

Kitabın taslağını oluşturduktan sonra kendilerine verdik. Ekleme, çıkarma yaptı ve takdim de yazdı. Kitabı merhum şehzadenin en yakını olarak onun kontrolünde gerçekleştirdik. Zaten çalışma için pek çok materyalimiz hazırdı. Daha geniş yazabilirdik ama birtakım belgeler ABD’de. Ayrıca 1940’lı yıllarda babalarının evinde yangın çıkmış ve birçok hatıra kül olmuş. Kitap için Osmanlı Arşivlerinde şehzadenin doğumuyla, 5 yaşındayken onbaşı rütbesi verilerek Maiyet-i Seniye bölüğüne kaydının yapılmasıyla, çavuş rütbesi almasıyla ilgili evrakı bulduk. Ondan sonraki şehzadelerin böyle bir evrakı yok, çünkü yurt dışında doğmuşlar.

GELİŞMELER KAYIT ALTINDA

Kendisi nasıl birisiydi?  

Çok ileri yaşına rağmen müthiş bir hafızası, kendine has bir ifade tarzı ve saray Osmanlıcası vardı. Bir asır öncesinin Türkçesini çok iyi kullanıyordu. 70 yıl vatandan uzak kalmasına rağmen lisanını unutmamış olması çok enteresan.

Kitabınızda hanedanın soyağacını teferruatıyla vermişsiniz. Bunu nasıl başardınız?  

Osmanoğullarının soyağacıyla ilgili bilgiler bizde mevcut. Bunları sürekli güncelliyoruz. Dünyanın neresinde; şehzade olsun, sultan olsun isterse uzak akrabaları olsun doğan, evlenen, vefat eden hanedan mensuplarını kaydediyorum.

BAŞKASI GİREMİYOR

Peki nasıl haberiniz oluyor?  

Mesela sırf Osmanlı ailesinden üyeleri bulabilmek için facebook’ta bir grup kurdum. Şu anda 100’den fazla hanedan mensubu bir arada. Grupta onların dışında bir tek ben varım. Başkası giremiyor. Bu sayede birbirini tanıyanlar oldu. Mesela Sultan Abdülaziz’in Abu Dabi’de yaşayan torunu Perihan Sultan geçen sene İstanbul’a geldi ve grup sayesinde sanal ortamda tanıştığı akrabalarıyla yüz yüze görüştü. Şu an hayatta 25’i şehzade, 16’sı sultan olmak üzere Osmanoğlu kanı taşıyan 300’den fazla üye var.

Bir de Osmanlılar adı altında yahoo’da 6 yıldır yürüttüğümüz bir grubumuz var. Aralarında hanedan mensuplarının da yer aldığı 500’ün üzerinde üyemiz bulunuyor. Osmanlıyla ilgili dünyada ne söyleniyorsa, her gün haberdar oluyoruz. Bugün Financial Times’da Osmanlıyla ilgili bir haber mi yer aldı anında grubumuza gelir.

MİLLETİMİZ UNUTMADI

Bu kitap bir vefa ürünü müdür?  

Evlada yapılan iyilik babaya yapılmış sayılır. Bunlara gösterilecek her türlü alaka dedelerinin ruhlarını şad eder. Dedelerine bütün Türk milletinin şükran borcu var. Mesela şu anda dünyanın en güzel beldesi İstanbul’da yaşıyorsak bunu Fatih Sultan Mehmed’e borçluyuz.

Peki cenazesi çok kalabalıktı, Türk milleti borcunu ödedi mi?  

Tarihî bir cenaze töreniydi. Katılanların hepsinin şehzadeyi tanıdığını zannetmiyorum. Çünkü medyatik bir insan değildi. Oradaki ilgi, Türk halkının Osmanlı padişahlarına özellikle de Sultan İkinci Abdülhamid Han’a olan sevgisinin devam ettiğini gösteriyor.

Bu yazı, 27 Kasım 2009 tarihli Türkiye Gazetesi’nde yayınlanmıştır.