SULTAN DÖRDÜNCÜ MURAD HAN (14.6.2003 Türkiye)

17. Osmanlı padişahıdır. Sultan Birinci Ahmed Han'ın padişah olan 3 oğlundan ikincisidir. 1612’de İstanbul’da doğdu. Annesi Mahpeyker Kösem Valide Sultan'dır. Tam bir İslâm terbiyesi ve ahlâkı ile yetiştirildi. Ağabeyi Sultan Genç Osman Han'ın başına gelen acı felâket ve yerine geçen amcası Sultan Birinci Mustafa Han'ın kısa bir süre sonra tahttan indirilmesi üzerine, henüz 11 yaşındayken 10 Eylül 1623’te tahta çıktı. Yaşı küçük olduğu için, Osmanlı devlet yönetiminde padişahtan sonra ikinci kişi yani imparatoriçe olan annesi saltanat naibesi tayin edildi.

Bağdat fatihi...

Sultan Dördüncü Murad Han tahta geçtiğinde, içte ve dışta karışıklıklar devam ediyordu. Yeniçeri ve sipahiler her fırsatta ayaklanıyor, zorbalıklarını sürdürüyorlardı. Valide Sultanın yardımı ile iş başına kıymetli devlet adamları ve kumandanlar getirilerek isyancılara ve Safevîlere karşı kısmî başarılar elde edildi.

Nihayet 8 Haziran 1632’de, devlet idaresini bizzat eline aldı. İsyancıların elebaşısı olan Topal Receb Paşa’yı öldürttü. Yeniçeri ve sipahi ocaklarını sindirerek, zorbalıkların önüne geçti. Kahvehaneleri ve meyhaneleri kapatarak tütünü ve alkollü içkileri yasakladı.

Saltanatının ilk yıllarında kaybedilen toprakları geri almak üzere, 1634 baharında ordunun başına geçerek Lehistan üzerine yürüdü. Düşmanın barış istemesi üzerine Edirne’den geri döndü. Ertesi bahar İran Seferi’ne çıkarak, Revan ve Hoy kalelerini aldı ve Tebriz’e girdi. 1638’de, en büyük hayali Bağdad’ın fethi için sefere çıktı. Padişahın ve 86 yaşındaki Şeyhülislâm Yahya Efendinin ön safta olduğu kuşatmanın 39. gününde kale teslim oldu. Böylece 15 sene önce Safevîlerin eline düşen Bağdat artık kesin olarak Osmanlı idaresine geçti.

Yavuz gibi cesur idi...

Sultan Dördüncü Murad Han, atası Yavuz Sultan Selim Han gibi çok cesur, iyi bir idareci ve asker olduğu gibi tam bir Müslüman idi. Kur’an-ı Kerîm okumayı ve ibadetlerini hiç ihmal etmezdi. Düşmanları, diğer bazı padişahlar gibi ona da içki içti diye iftira ettilerse de devrin kaynaklarında bu büyük Türk hakanının içki içtiğine dair en küçük bir bilgi yoktur. 1640 yılında yakalandığı hastalık artarak daha 28 yaşındayken vefat etti. Sultan Ahmed Camii avlusunda Şeyhülislâm Yahya Efendinin imamlığında, gözyaşları arasında kılınan cenaze namazından sonra babası Sultan Birinci Ahmed Han'ın türbesine defnedildi.

Bu yazı, 14 Haziran 2003 tarihli Türkiye Gazetesi’nde, İbrahim Pakkan adıyla yayınlanmıştır.