"ECDAD" KALESI NASIL YIKILMAZ? (6) (27.2.2002)

Şu anda profesör olan arkadaş ile birlikte muhtemelen 1977 yılının ilk çeyreğindeki bir gün, Yusuf Hikmet Bayur'un Ataköy'deki evine gidip kapıyı çaldık. Kapıyı kızı açtı. 86 yaşındaki bir kişinin kızı da oldukça yaşlı bir kimseydi tabii. Biri Bursa'nın Mustafakemalpaşa ilçesi, diğeri de Yenişehir ilçesinin Kızılhisar köyünden kopup gelmiş bu iki genç, tabii olarak ayakkabılarını çıkarıp içeri girmeye davrandıklarında ilk şoku yaşadılar. Ayakkabıları çıkarmaya gerek yok denildi kendilerine. Gerçi ben 1973'te Almanya'ya ailemin yanına yaz tatili için gittiğimde, Alman evlerinde benzer uygulamayı görmüştüm.

İki genç büyük bir masanın bulunduğu salona alındılar. Her taraf kitaplarla doluydu. Nihayet Yusuf Hikmet Bayur geldi. Kendimizi tanıttık. Oradan buradan konuştuktan sonra meramımızı anlattık. 40 sene önce 3 ciltlik Hindistan tarihini hazırlarken, Başbakanlık Arşivinde, çuvallar içindeki sayısız belgeyi elden geçirdiğini anlattı. Söz konusu belgeyi bulmanın zor olacağını ancak, Delhi'yi ele geçiren İngiltere'yi, 28.10.1857'de tebrik eden sadrazamın muhtemelen Reşid Paşa olduğunu söyledi.

Sohbet sırasında bizler alıştığımız şekilde, "Sultan Abdülmecid Han", "Sultan İkinci Abdülhamid Han" deyip deyip durmuştuk. Sultan İkinci Abdülhamid Han ve Sultan Reşad Han zamanlarında 4 defada 7 yıla yakın sadrazamlık yapan Kıbrıslı Mehmed Kamil Paşa’nın torunu Bayur bunun üzerine bize:

"Yahu çocuklar neden han, han deyip duruyorsunuz? Sadece 'Abdülhamit' deseniz kafidir" demez mi !

Daha sonra izin isteyip ayrıldık. Yusuf Hikmet Bayur bu görüşmemizden 3 sene sonra 1980 yılında öldü.

Bu tefrikayı yarın toparlamayı düşünüyoruz. Ondan önce Yusuf Hikmet Bayur'un, ilk baskısı 1940 yılında yapılan Türk İnkılabı Tarihi 1. cilt 1. kısmının 1963'te yapılan ikinci baskı önsözündeki şu ifadesini aktaralım:

"Son yıllarda geçmişi özleyen bir akım İkinci Abdülhamid devrini övmeye koyulduğundan bu yoldaki çabaların gençliği ve halkı şaşırtmaması için bu konuda bir takım gerçekleri ayrıntılı olarak ortaya dökmeyi doğru bulduk. ....."

Bu yazı, 27 Şubat 2002 tarihinde http://groups.yahoo.com/group/BIZIMCC adresindeki BizmCC mesajlaşma grubunda yayınlanmıştır.