ORADA, BİR OSMANLI KENTİ VAR UZAKTA... (26.7.2003)

Başlangıç olarak 1299 yılı kabul edilirse, 623 yıl hüküm sürmüş olan Osmanlı İmparatorluğu, üç kıt'a üzerinde aynı anda 20 milyon, değişik zamanlarda 23 milyon kilometre kare toprağa hakim olmuştur. Ecdadımız bizlere, dünya üzerindeki her ferdin imreneceği bir tarih mirası bırakmıştır. Bu kadar uzun zaman diliminde meydana gelen bazı özel durumlar cımbızla çekilip, art niyetle öne çıkarılmadığı sürece, bu tarihi mirasta utanacağımız hiç bir husus yoktur.

Şu sıralar, haritalara bakıp "Osmanlı bakiyesi" denilen geniş toprakları incelemeyi kendime zevk edindim. Özellikle Avrupa'da yüzyıllarca yönettiğimiz topraklara, şehirlere bakıyorum. Tamam, geçmişe takılıp kalmamak lazım. Ancak köksüz ağaç olmadığı gibi, geçmişi olmayan bir millet de olamaz. İstanbul'dan bile daha önce fethedilen Dimetoka, Gümülcine, Eski Zağra (1362), Filibe (1363), Köstendil (1371), İskeçe, Drama, Kavala, Serez (1373), Niş (1375), İştip, Manastır, Pirlepe (1382), Ohri (1385), Sofya (1386), Üsküp (1389) ve Selanik (1391) gibi şehirlerin bulunduğu 440 bin kilometre kare Avrupa toprağı, daha 1453 Mayısından önce hâkimiyetimiz altındaydı.

Fetihten 140 sene sonra, 1592 yılında, Avrupa'da 2 milyon 850 bin kilometre kareye ulaşmıştık. Bu rakam, sonraki 3 asrın nihayetinde 333 bin kilometre kareye indi. 2. Meşrutiyet'in 1908'de ilanından çok değil, daha 2 ay sonra, Bulgaristan (96 bin kilometre kare) ve Bosna-Hersek (52 bin kilometre kare) Osmanlıdan ayrıldılar. İttihatçılar 1909'da Sultan İkinci Abdülhamid Han'ı tahttan indirdiler. 1912'de devleti Balkan Savaşı'na soktular. Koca Osmanlı 4 tane Balkan devletçiğine haddini bildiremedi. 185 bin kilometre kare kalan Avrupa topraklarımızdan, 160 bin kilometrekare daha kaybedildi. Zarar gören, sadece biz olmadık. Dünyanın dengesi bozuldu. Çok geçmeden 1. Dünya Savaşı patladı. İttihatçılar devleti, padişahın onayını almaya bile lüzum görmeden bu savaşa da soktular. Milyonlarca insan öldü. Osmanlı bakiyesi topraklarda şu anda yaşananlar, bugün bile dünya gündemine damgasını vurmaktadır.

Asırlar boyu elimizde tuttuğumuz, özellikle Avrupa topraklarını, güneşin karşısındaki kar gibi eriten İttihatçılar herhalde mezarlarında çok acı azab içindedir. Çünkü üzerlerinde milyonlarca insanın ahı vardır. Mesela rahmetli dedem 1899 yılında, o zamanlar Selanik Vilayeti, Serez Sancağı'na bağlı olan, bugün Bulgaristan sınırları içinde kalan Razlog nahiyesinin Babek köyünde doğmuş, büyümüş. O topraklar kaybedildikten sonra, Bulgar zulmü dayanılmaz hale gelip amcalarını ve diğer akrabalarını Bulgarlar öldürünce, 1930 yılında karısı ve çocukları ile birlikte Türkiye'ye sığınmak zorunda kalmış. Tabii bütün malını mülkünü orada bırakarak.  Annemin babası 1888 Şumnu doğumluydu. O da 1908'de Şumnu'dan Türkiye'ye gelmiş. Çeşitli cephelerde 17 yıl askerlik yapmış.

Bütün bunları yazmama, geçenlerde internette, 1906 yılında Serez'den postalanmış bir posta kartına rastlamam sebep oldu. Gazi Evrenos Bey'in 1373'deki fethinden, 1912'ye kadar 539 yıl Osmanlı kalan bu şehre gitmek için şimdi Yunandan vize alıyoruz. Paşa gönlü isterse veriyor, istemezse vermiyor. 1906 yılında Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye Postaları, Serez Postanesinden atılmış ekteki karta ibret nazarıyla bakın. Bakın ve gözleriniz buğulansın. Şahsen ben, dedemin köyüne 80-90 km mesafedeki bu şehrin de bulunduğu tarihi bir haritayı, odamda karşımda asılı tutuyorum. 20. asrın bizim için acılarla geçmiş olan başlangıcını hafızamda taze tutmanın, bana yararlı olduğu inancını taşıyorum.

Bu makale, 26 Temmuz 2003 tarihinde http://groups.yahoo.com/group/BIZIMCC adresindeki BizimCC mesajlaşma grubunda yayınlanmıştır.